Jenever en Ghana

Ik heb nu 2 gerechten uit Ghana hier op het blog gezet, maar kwam dit markante artikel tegen. Vond het heel apart.


Een artikel op het slijtersvakblad over een tentoonstelling in het gedistilleerdmuseum in Schiedam met als thema jenever en Ghana deed me even googlen. Ik had ooit wel gehoord van het succes van onze Hollandse jenever in Ghana, maar had me nooit echt in die geschiedenis verdiept.
Ten tijde van het staatsbezoek van Willem-Alexander en Maxima aan Ghana in april 2002 verscheen het onderstaande artikel op de site van de wereldomroep:


Het Schiedammer vuurwater is zo'n 150 jaar geleden in Ghana geïntroduceerd door slavenhandelaren. In Nederland werd jenever toen nog verkocht in vaatjes, maar voor de export naar Afrika ging de drank in literflessen, die vervolgens in kisten werden verpakt en verscheept. Dat had een groot voordeel: je kon ze weggeven of bewaren. Zo werd een fles jenever al snel een ruil- en betaalmiddel.
De stokerijen brachten merktekens aan op hun flessen. In het geval van Bols was dat een ooievaar. Achteraf gezien een briljant staaltje marketing, concludeert Afrikanist Dmitri van den Bersselaar, die het jenevergebruik in West-Afrika onderzocht. "Zelfs nu nog kunnen Ghanezen zich herinneren dat ze als klein kind bij speciale gelegenheden naar de drankwinkel werden gestuurd om een fles gin met een ooievaartje te kopen. Zo werd de ‘bird gin' een statussymbool: door op bruiloften en partijen deze prijzige drank te schenken, in plaats van goedkopere lokale jenever, laat een Ghanees zien wat hij waard is."

Nummer één op de Ghanese jenevermarkt is distilleerder Bols uit Schiedam. Jaarlijks exporteert de stokerij zo'n zo'n 63.000 liter (cijfers 2001) jenever naar Ghana. Speciaal voor de West-Afrikaanse markt produceert Bols een extra sterke oude jenever, met een alcoholpercentage van 42 procent. Het drankje wordt verkocht onder de naam Henkes Schnaps, en is zó populair dat een Bols-medewerker in Ghana zelfs benoemd is tot chief!
Toch wordt de Hollandse jenever in Ghana niet in de eerste plaats gedronken. Van den Bersselaar: "Als je een lijstje maakt van gebeurtenissen waaraan jenever te pas komt, staan rituelen op de eerste plaats. Bijvoorbeeld een huwelijk, geboorte of begrafenis. Gebruik door kruidendokters bij de bereiding van medicijnen komt op nummer twee, en gewoon opdrinken staat pas op de derde plaats." Omdat Henkes Schnaps zo duur is, zien Ghanezen een fles als een kostbare gift voor de goden en voorouders.
Dat geldt ook voor Ghanezen in Nederland. Hoewel de Henkes Schnaps speciaal voor de export wordt gestookt, blijkt de drank via een omweg ook te koop in de Amsterdamse Bijlmermeer, waar veel Ghanezen wonen. André de la Porte, directeur Overzee van Bols, vertelt: "Tot onze verbazing zagen we ten tijde van de vliegramp in de Bijlmer de Schnaps-verkoop flink stijgen. Jenever wordt in Afrika gebruikt als plengoffer; de drank wordt rondgesprenkeld als eerbetoon aan de voorouders. Ghanezen hier deden hetzelfde."
Tegenwoordig heeft Bols uitgekiende marketingstrategieën voor de Ghanese markt. "Een reclamecampagne verloopt daar anders dan in Nederland", zegt André de la Porte. "Hier maken we reclame op televisie en houden acties in winkels. In Afrika is het belangrijk dat de fabriek zijn gezicht laat zien bij leidinggevenden. Wij gaan dus op bezoek bij de chiefs, dorpshoofden en koningen van een gebied, om ons respect te betuigen. Bij zo'n bezoek bieden we vanzelfsprekend onze producten aan en dat stellen de leiders zeer op prijs. En als zij overstag zijn, volgt de bevolking vanzelf." Vandaar waarschijnlijk dat een Ghanese website de Henkes Schnaps aanprijst als ‘The choice of paramount chiefs'. Bron uit 2002

Gepubliceerd door Petra aka Meisje op maandag 4 september 2006 om 1:49 in Gedistilleerd | Permanente link